fbpx
In Heuvelsven groeit verbondenheid met jezelf, de ander en de natuur

In Heuvelsven groeit verbondenheid met jezelf, de ander en de natuur

In Heuvelsven groeit verbondenheid met jezelf, de ander en de natuur

‘Stilte: het is een taal die vergeten is, maar die zo sterk kan spreken’, zegt Leo Jacobs, vrijwillig beheerder van het jeugdvakantiecentrum Heuvelsven. Wie al in Heuvelsven was, heeft het ervaren. Wie de stilte zoekt, vindt ze hier. Heuvelsven is de thuisbasis van jeugdvakantieorganisatie KENA. Het domein gooit nu haar deuren open naar een ruimer publiek. Op uitnodiging van Heuvelsven en Vakantieparticipatie verkennen Horizont, Akindo, Gigos, Pirlewiet en het OCMW van Dilsen-Stokkem de mogelijkheden ter plaatse.

‘Stilte: het is een taal die vergeten is, maar die zo sterk kan spreken’, zegt Leo Jacobs, vrijwillig beheerder van het jeugdvakantiecentrum Heuvelsven. Wie al in Heuvelsven was, heeft het ervaren. Wie de stilte zoekt, vindt ze hier.

Tijdens schoolvakanties brengen de jongeren van KENA hier hun kampen door. Ook scholen organiseren hier natuurklassen. Maar er is meer mogelijk, denkt Leo. Hij denkt bijvoorbeeld aan groepsvakanties voor gezinnen of senioren. Om die mogelijkheden te onderzoeken, nodigde Leo enkele organisaties uit die groepsvakanties organiseren. Voor een kennismaking en een creatieve babbel.

Op wandel

Leo neemt zijn gasten mee voor een kennismaking met het terrein en de infrastructuur. Het wordt een wandeling van ruim een uur, langs een poel, via een grote speelzaal die baadt in een overvloed van daglicht, een stemmige kapel, een vuurplaats die tot stilte uitnodigt. Middenin, en haast vanuit elke plek te bewonderen, ligt het schitterende ven. Een groot water dat uitnodigt om weids te kijken, in stilte de rimpeling te observeren, de tenen te soppen en – als het niet te koud is – te zwemmen of op een vlot te dobberen.

Rond het ven liggen, kriskras en op grote afstand van elkaar, gebouwen om te spelen, te slapen, te eten en te bezinnen. Speelzaal, kapel en slaapvertrekken zijn gebouwd door jonge mensen, voor jonge mensen. Zelfs de betonnen blokken waaruit de gebouwen zijn opgetrokken, zijn gemaakt op het terrein zelf, door jongeren die hier sinds 1947 hun vakantie doorbrengen. Broeder Victor van de Broeders van de Christelijke Scholen nam daartoe net na de tweede wereldoorlog het initiatief. Hij wilde jongeren uit de stad dicht bij de natuur brengen.

We verpozen even rond de vuurplaats. Leo wijst naar de speelzaal, de slaapblokken, de kapel en vertelt. ‘De jongeren van toen hebben via hun werk iets achtergelaten voor de generaties na hen. En we vertellen de jongeren van vandaag daar nog altijd over. Want dat besef, dat schept verbondenheid met vorige en volgende generaties. Ook zij helpen nu om de natuur te beheren, de gebouwen te onderhouden, hier en daar herstellingswerken te doen. Dan leren ze: ‘wij zijn zelf ook passanten, die de zorg voor het domein in het hier en nu overnemen, door ons werk voegen we waarde toe aan het domein.’ Die verbondenheid in de tijd willen we overdragen aan mensen van vandaag.’

De vrijwilligers van Heuvelsven willen het domein daarom ook ter beschikking stellen voor groepen mensen die weinig kansen krijgen. Voor organisaties die dan een programma aanbieden dat gemeenschapsvormend is, dat gebruik maakt van de kracht van dit domein: de natuur, de stilte, de mogelijkheid om hier tot rust te komen.

Meer mensen kansen geven

De vrijwilligers van Heuvelsven willen het domein daarom ook ter beschikking stellen voor groepen mensen die weinig kansen krijgen. Voor organisaties die dan een programma aanbieden dat gemeenschapsvormend is, dat gebruik maakt van de kracht van dit domein: de natuur, de stilte, de mogelijkheid om hier tot rust te komen. ‘En ook mensen uit kansengroepen uit de omgeving zijn welkom om zich hier als vrijwilliger te engageren, bijvoorbeeld in het mee beheren van de natuurlijke omgeving. Ze zullen zich hier snel thuis voelen en ervaren dat ze iets betekenen in onze groep en voor ons domein’, zegt Leo.

Respect is basiswaarde

Maar, er is één maar, zegt Leo. Heuvelsven wil de sfeer, de zuiverheid van het domein behouden. Dat vraagt respect voor de omgeving, en zinvolle activiteiten voor de vakantiegangers. ‘Het hangt hier trouwens in de lucht. Respect komt hier vanzelf naar boven, dat merken we keer op keer. We voelen het bij onszelf, vrijwilligers en bij de vakantiegasten: het domein verandert iets in ons. Het is niet uit te leggen, maar we voelen – en zien bij anderen – dat het domein ons leidt in wat we wel en beter niet doen.’

Het hangt hier trouwens in de lucht. Respect komt hier vanzelf naar boven, dat merken we keer op keer. We voelen het bij onszelf, vrijwilligers en bij de vakantiegasten: het domein verandert iets in ons.

Het domein doet zijn werk, inderdaad. Wij, bezoekers, worden er stil van. Stil en respectvol.  Hier groeit ambassadeurschap.

Wat kan ik doen?

De vraag komt spontaan: ‘Wat kan ik doen om dit te versterken? Wie of wat ken ik die mee kan helpen om hier een verschil te maken?’ Els van Pirlewiet gaat serieus bekijken of ze hier een vakantie kunnen organiseren. ‘Het is een prima uitvalsbasis om de omgeving te verkennen’, zegt ze.  Sara Van jongerenwerking Gigos denkt eraan om hier bijvoorbeeld een bouwvakantie met Genkse jongeren door te brengen. Anja van Akindo spreekt erover met Natuurpunt, omdat ze weet dat zij ook natuurkampen organiseren. Carine van Vakantieparticipatie neemt het op zich om te onderzoeken hoe de brochure rond groepsverblijven nog meer informatie kan geven voor organisatoren van groepsvakanties. Jenny, vrijwilliger bij Akindo, spreekt met de mensen van de Biehal. Arno, die vaak schooldirecties ziet, gaat over Heuvelsven vertellen tijdens die ontmoetingen.

Spontane ideeën van mensen die zich gast voelden van Heuvelsven, en er graag ambassadeurs van worden. Want, zo ervaren we: hier kom je thuis. Hier ontwikkelt het domein je verbondenheid met de natuur en elkaar. Hier spreekt de eenvoud de taal van de stilte. Het lijkt er sterk op dat we precies dat nodig hebben in een tijd als de onze, die bol staat van lawaai, sensatie en afleiding.

 

Artikel door Griet Bouwen van netwerk Vakantieparticipatie via Iedereen verdient vakantie

Jonge mensen leren de stilte waarderen

Jonge mensen leren de stilte waarderen

Jonge mensen leren de stilte waarderen

31

Januari, 2016

Op kamp met Kena: jonge mensen leren de stilte waarderen

Dat je geluk kunt ervaren in gewone dingen. Dat je gelukkig wordt als je balans ervaart in je leven, balans tussen spelen, werken en rusten. Dat stilte niet iets is om bang voor te zijn, maar net helend is. In de vakantiekampen van Kena leren jonge mensen de stilte opnieuw ontdekken en waarderen. ‘Later, als ze als volwassene terugkijken op die vakantieherinneringen, blijkt net die ervaring een diepe indruk nagelaten te hebben’, zegt Kena-voorzitter Jeroen Hendrickx.

Stilte. Rust. Ruimte maken om gewoon te ‘zijn’, dicht bij jezelf en zonder afleiding van gebabbel en gedoe: het lijkt haaks op de tijdsgeest te staan, dwars in te gaan tegen onze overactieve samenleving, met haar eindeloze –niet te missen!- informatiestromen en nadruk op presteren en actief zijn. Ook jonge mensen leven in een wereld van presteren, bezig zijn, communiceren, informatie verwerken. Vergroeid met smartphone, voortgedreven om dingen te doen, resultaten te behalen, events te beleven.

En toch. Dwars tegen die tijdsgeest in doet jongerenvakantie-organisatie Kena het echt anders. Rust en stilte is een belangrijk deel van hun vakantiekampen met kinderen en jonge mensen. Rust zit ‘m in de herhaling van een vast dagritme. ‘s Avonds krijgt de stilte een ereplaats. Op die manier herstellen ze bij Kena de balans tussen werken, spelen en rusten. ‘Want als naast actief zijn ook stilte en rust ingebed raakt in het dagelijks leven, creëer je voor jezelf de voorwaarden om gelukkig te zijn’, zegt Jeroen.

“Stilte en rust inbouwen in je leven, betekent voorwaarden creëren om gelukkig te kunnen zijn.”

Vast ritme, rust en natuur

‘Leven op kamp is intens. En dat moet je kunnen volhouden. Een duidelijk dagritme, met genoeg ruimte voor stilte en rust, maakt dat mogelijk’, aldus Jeroen. Ook de natuur van de kampomgeving draagt daaraan bij: het uitgestrekte bos- en vengebied van Heuvelsven in het Limburgse Dilsen-Stokkem. De jongeren werken er mee met de natuur, helpen het natuurgebied in stand houden. Ze sporten, spelen in de bossen en zwemmen in het ven.

Stilte opbouwen

Elke avond verloopt volgens een weerkerend ritueel, waarin stap voor stap de ervaring van rust en stilte wordt opgebouwd. Dat gaat zo: de groep verzamelt in een kring rond een kampvuur. Ze maken er toneel en zingen er liederen. Met elk lied komt de stilte een beetje dichterbij. ‘Na het laatste lied blijft iedereen stil’, zegt Jeroen. ‘Dan gaan we nog even naar de kapel, waar iedereen in stilte even gaat staan of zitten. Elke jongere voelt dan vanzelf wanneer het tijd is om de dag af te sluiten. Druppelsgewijs trekken ze naar hun eigen nest. Elk op zijn eigen ritme, dicht bij zichzelf. Ze houden de stilte vast tot ’s ochtends.’

Cadeau voor nu en later

Klinkt moeilijk? Anders? Dwars tegen de kwetterende, kakelende, lawaaierige jongerencultuur? Wel dwars, maar niet zo moeilijk, blijkt. ‘Het is altijd zo geweest op onze kampen en het lukt ook in deze tijd nog altijd,’ zegt Jeroen. ‘Het is heel moeilijk om uit te leggen. Het werkt gewoon. Het is wel even wennen voor de meeste jongeren, maar stuk voor stuk waarderen ze die stilte al heel gauw. Ze ontdekken dat stilte en rust ook gelukkig maakt. Jaren later, als ze al lang volwassen zijn, kunnen ze dat gevoel, die herinnering nog oproepen.

Interview door Griet Bouwen